11 sep '25 Beleggen: geluk of kunde? De cruciale vraag voor rendement
"Cause when the gamblin’ has begun / I have no control / I’ll let fate decide how the dice will roll."
Danny Vera
Dobbelen is gokken. Wie dobbelstenen werpt, heeft geen controle over de uitkomst. Geluk beslist over winst of verlies. Opzettelijk een spelletje dobbelen verliezen, is onmogelijk. En dat is precies de vraag die we ons volgens Michael Mauboussin, beleggingsstrateeg, auteur en professor, moeten stellen, willen we testen of een activiteit kunde vergt: “kan u met opzet verliezen?”
Met dobbelstenen of gelijk welk ander gokspelletje kan u niet bewust verliezen. Een geoefend schaakspeler verslaan louter op basis van geluk is bijzonder moeilijk. Maar die bedreven schaker kan met enkele bewuste en doelgerichte zetten wel de partij verliezen, zelfs tegen een zwakkere tegenstander. Schaken is kunde.
De illusie van controle: navigeren tussen geluk en kunde
De meeste bezigheden bevinden zich ergens in het continuüm tussen geluk en kunde. Waar precies, moeilijk te bepalen is. Het resultaat van elke activiteit die geluk en kunde combineert, zal uiteindelijk naar het gemiddelde toe evolueren.
Hoe hoger de dosis geluk, hoe sneller. Hoe groter de factor kunde, hoe trager. Kunde is wat rest nadat het geluk is uitgezuiverd. Mauboussin plaatst beleggen aan de linkerkant van het geluk-kunde-continuüm. Probeer maar eens opzettelijk geld te verliezen.
Voor beleggers betekent dit een belangrijke nuance: u hebt nooit volledige controle over het uiteindelijke resultaat. Juist daarom is een strak en doordacht beslissingsproces van cruciaal belang. Het stelt u in staat om rationeel te navigeren door een complexe wereld vol aannames, scenario’s en onzekerheden. Het helpt u de invloed van geluk te managen en de focus te leggen op de elementen die u wél kunt beïnvloeden.
Strategische keuzes: kansen, valkuilen en objectiviteit
De financiële markten zijn een universum vol veronderstellingen, opties en kansen. Voor elke strategische of aandelenkeuze die een belegger maakt, impliceert het afwijzen van talloze alternatieven.
Hier komen concepten als opportuniteitskosten, scenarioanalyses en kansverdelingen om de hoek kijken. Wat is reeds verrekend in de huidige waardering? Hoe groot is de kans dat dit scenario ook uitkomt? Kan het ook anders lopen? Welke kans dichten we aan die andere draaiboeken toe? Hoe kan de waardering fluctueren en met welke kans? Hoe groot is de potentiële winst of verlies onder diverse scenario’s?
Beleggers kunnen hierbij teruggrijpen op historische beursdata en statistieken, zodat de interpretatie én implementatie van deze inzichten zo objectief mogelijk gebeuren. Maar precies daar wringt vaak het schoentje.
Uw brein als beleggingsinstrument: herken de valkuilen
De gerenommeerde psychologen Daniel Kahneman en Amos Tversky toonden overtuigend aan dat het menselijk brein vol zit met systematische denkfouten. We zijn van nature slecht in het nemen van beslissingen.
Denk aan de bevestigingsbias, waarbij we informatie zoeken die onze bestaande overtuigingen bevestigt, of de verliesaversie, de neiging om de pijn van verliezen sterker te ervaren dan de vreugde van winsten. Maar als we weten tussen welke wolfijzers en schietgeweren we ons bewegen, kunnen we er op zijn minst beducht voor zijn.
Wie de valkuilen kent, kan zich wapenen. Het is cruciaal om te weten waar de risico’s liggen en uw gedrag daarop af te stemmen. Dit inzicht is essentieel voor duurzaam succes op de lange termijn.
Het onverwachte verwachten: lessen uit financiële crises
De ondergang van Long-Term Capital Management (LTCM) is een schoolvoorbeeld van overschat vertrouwen in modellen en de vermeende almacht van expertise. Een 'zwarte zwaan' – een extreem onwaarschijnlijke gebeurtenis – gecombineerd met een vleugje hoogmoed bracht dit prestigieuze hefboomfonds ten val.
Dit illustreert een simpele, maar harde waarheid: markten kunnen langer irrationeel blijven dan hij/zij solvabel blijft. Verwacht daarom altijd het onverwachte. Bedenk het ondenkbare. En zorg ervoor dat u nooit meer kan verliezen dan u zich kan veroorloven.
Consistente beslissingen: de sleutel tot beleggingssucces
Pokerkampioene en besluitvormingscoach Annie Duke vat het krachtig samen: "De kwaliteit van uw leven is de som van uw beslissingen en geluk." Een kleine verbetering van de kwaliteit van onze beslissingen, zal op lange termijn een groot positief effect hebben op het beleggingsresultaat.
Uw rendement is dus geen direct gevolg van alleen geluk of alleen kennis, maar van een systematisch proces dat beide in balans houdt. Toeval is zelden uw vijand – mits u hierop bent voorbereid. Het gaat erom een strategie te ontwikkelen die de invloed van geluk minimaliseert en de kracht van weloverwogen beslissingen maximaliseert.
Een robuust beleggingsproces als uw grootste troef
Erkennen dat willekeur en geluk – gelijkende doch verschillende begrippen – een belangrijke rol spelen op de financiële markten is de eerste en cruciale stap naar betere resultaten. Een degelijk en strak beslissingsproces leidt tot betere beslissingen en dito rendementen. Het toeval is zij die voorbereid zijn, immers gunstig gezind
Beleggen is geen zuivere wetenschap, maar evenmin puur gokken. Het is een spel van kansen, scenario’s en probabiliteit. Door te erkennen dat toeval een grote rol speelt, en tegelijkertijd te investeren in een robuust beslissingskader, verhoogt u structureel uw kans op succes.
Beleggers die dit beheersen, onderscheiden zich niet door perfecte voorspellingen, maar door consistente, rationele keuzes in een onvoorspelbare wereld. Dit is waar Truncus u als vermogende belegger kan bijstaan: in het ontwikkelen van een beleggingsstrategie die de complexiteit van de markt omarmt en u voorziet van de tools om met vertrouwen beslissingen te nemen.
Benieuwd hoe Truncus uw beleggingsstrategie kan versterken met een doordacht beslissingsproces? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek met een van onze ervaren beleggingsstrategen.
Bronnen:
[1] Danny Vera, How the Dice Will Roll, Distant Rumble
[1] https://www.michaelmauboussin.com/
[1] Michael Mauboussin, The Success Equation; Untangling Skill and Luck in Business, Sports, and Investing
[1] Daniel Kahneman, Thinking, Fast and Slow
[1] Daniel Kahneman, Olivier Sibony, Cass Sunstein, Noise, A Flaw in Human Judgment
[1] Daniel Kahneman, Amos Tversky, Choices, Values, and Frames
[1] Roger Lowenstein, When Genius Failed; The Rise and Fall of Long-Term Capital Management
[1] Nicholas Dunbar, Inventing Money; The Story of Long-Term Capital Management and the Legends Behind It
[1] Annie Duke, Thinking in Bets: Making Smarter Decisions When You Don't Have All the Facts
[1] Nassim Nicholas Taleb, Fooled by Randomness; The Hidden Role of Chance in Life and in the Markets
Disclaimer:
Deze informatie wordt uitsluitend verstrekt ter algemene informatie en vormt geen beleggingsadvies of beleggingsondezoek. Het is daarom niet opgesteld in overeenstemming met de bepalingen met betrekking tot de bevordering van de onafhankelijkheid van onderzoek op beleggingsgebied en is niet onderworpen aan de regels die het uitvoeren van transacties voorafgaand aan de verspreiding van onderzoek op beleggingsgebied verbieden.
Hoewel Truncus de informatie en bronnen in dit document met de grootst mogelijke zorg selecteert, kunnen onnauwkeurigheden of weglatingen niet volledig worden uitgesloten. Truncus aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor directe of indirecte schade die voortvloeit uit het gebruik van deze informatie. De intellectuele eigendomsrechten van Truncus blijven te allen tijde van kracht. Het is niet toegestaan om de inhoud van dit document geheel of gedeeltelijk te reproduceren zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.
Door Kristof De Graeve
Blijf op de hoogte en schrijf u in voor onze updates.
Je bent met success ingeschreven op de nieuwsbrief.